Maliyetler muz üreticisini alternatif ürüne yönlendirdi

Derya ÖZGÜR

TÜİK’in 2022 verilerine göre Mersin’de 69 bin 159 dekar alanda muz üretimi yapıldığını belirten Anamur Ziraat Odası Başkanı Ahmet Şeref Gümüş, Çiftçi Kayıt Sistemi’nde (ÇKS) kaydı bulunmayan alanlarla beraber muz üretiminin TÜİK verilerinin çok üzerinde olduğunu ifade etti.

Anamur’da dönüm başına ortalama 7 bin 500 kilogram civarında verim alındığını bildiren Gümüş, bu yılın sonunda yaklaşık yüzde 2’lik bir düşüş öngördüklerini aktardı.

Muz üreticilerinin enerjiden işçilik maliyetine, ilaçlamadan gübrelemeye kadar tüm girdi maliyetlerinde karşılaştıkları sorunlara dile getiren Gümüş, “Muzun dal ve raf fiyatları arasındaki fark, girdi maliyetlerinin yanında zincir marketlerde belirlenen fiyatlardan da kaynaklanıyor. Ürünün alış ve satış fiyatını zincir marketler belirliyor. Anamur muzu, zincir marketlerde fahiş fiyatlara satılırken üretici ancak maliyet fiyatlarının altında satış gerçekleştirebiliyor” dedi.

Muz üreticilerine havza çalışmaları yapılmadan özellikle son 6-7 yıldır yoğun biçimde tarımsal kredi desteklerinin verilmesiyle her alanda muz serası yapılmasının önünün açıldığını aktaran Gümüş, bunun da piyasayı olumsuz etkilediğini vurguladı. Sadece muz üretimi için değil her ürün için havza çalışması yapılması gerektiğine vurgu yapan Gümüş, “Tarımda millileşmenin esas alındığı, milli tarım politikalarının uygulanmasını istiyoruz.

Ayrıca kooperatifleşmenin de önemli olduğunu ve yeterince desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. Tarım nüfusunun giderek yaşlanıyor ve tarımda verimliliğin sürdürülebilmesi için gençleştirme politikalarına ağırlık verilerek genç üreticilerin teşvik edilmesi gerekiyor’’ diye konuştu.

Muzda kooperatifleşme istenen seviyede değil

Anamur Muz ve Çilek Üreticileri Derneği Başkanı Soner Cedit, muz üreticilerinin düşük fiyatlar karşısında alternatif ürünlere yöneldiklerini kaydetti. Bu yılın sonunda üretimde yaklaşık yüzde 3’lük bir azalma öngördüklerini ileten Cedit, “Derneği olarak, yaptığımız piyasa araştırmaları neticesinde muzun piyasa değerini bu ay itibari ile 16 TL olarak üreticilerimize tavsiye ettik.

18 TL altındaki piyasa fiyatı üreticinin zarar etmesi demek. Dernek olarak önümüzdeki günlerde muz fiyatlarındaki düşüş ile ilgili detaylı bir çalışma yürüteceğiz” dedi. Muz üreticilerinin sorunlarına değinen Cedit, girdi maliyetlerinin yükselmesinin yanı sıra, küresel ısınma ile mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava koşullarının muz üretiminde verim kaybına sebep olduğunu belirtti.

İklim değişikliğinin tarım faaliyetleri üzerindeki olumsuz etkilerini hatırlatan Cedit, ‘’Üreticilerin bilinçli olarak üretim yapmasının yanı sıra pazarlama konusunda da yol almaları gerekiyor. Muz üretiminde kooperatifleşme istenen seviyede değil. Kooperatifleşme üretici için mutlaka bir numaralı gündem maddesi olmalı. Artık yalnızca üretmenin yetmediği bir dönemden geçiyoruz. Muz, bölgemiz ve ülkemiz için katma değeri yüksek bir ürün.

Muz üreticileri olarak şeffaf, anlaşılabilir ve açık iletişim kanalları ile üreticilerin de dahil olduğu bir piyasa belirleme talebinde bulunuyoruz. Üreticiler olarak bir an önce kooperatifleşme çalışmalarını hızlandırmalıyız’’ diye konuştu. Öte yandan muz üreticisi Ömer Ali Göktürk de üretici olarak emeklerinin karşılığını almak istediklerini belirterek, “Üretim maliyeti her geçen gün artıyor, bir denge oluşturmamız gerekir ki ne üretici ne pazarlayıcı ne de tüketici mağdur olsun” dedi.